لکه سیاه سیب و گلابی
Pear and Apple Scab
بیماری گیاهی لکه سیاه سیب و گلابی از مهمترین بیماری‌های درختان دانه دار است. عامل بیماری روی سیب و گلابی متفاوت بوده اما علائم و روش‌های کنترل آن یکسان می‌باشند.
علائم بیماری لکه سیاه سیب و گلابی:
بیماری گیاهی لکه سیاه سیب و گلابی به برگ، دمبرگ، میوه و گاهی شاخه و جوانه حمله می‌کند. بارزترین نشانه بیماری روی برگ و میوه مشاهده می‌شود. همزمان با بازشدن جوانه ها و ظهور برگ‌های جوان، سطح زیرین برگها درمعرض آلودگی قرار می‌گیرد و لکه های بیماری ظاهر می‌شوند. با بازترشدن برگها لکه های بیماری در هر دو سطح برگ دیده می‌شوند. لکه های اولیه بیماری حالت مخملی، به رنگ سبز زیتونی یا قهوه‌ای هستند و حاشیه نامشخص دارند. به تدریج حاشیه لکه ها واضح شده، گاهی چند لکه به هم چسبیده و به رنگ تیره درمی‌آیند. هرچه سن برگها بیشتر شود، بافت‌های آلوده ضخیم‌تر شده و پهنک برگها تغییر شکل می‌دهد. در صورت افزایش شدت بیماری برگها زرد شده و می‌ریزند.
بروز لکه های بیماری روی شاخه گل ممکن است سبب ریزش گل‌ها گردد.
لکه های بیماری گیاهی لکه سیاه سیب و گلابی روی میوه‌های جوان شبیه لکه های روی برگ هستند. هنگامی که میوه‌های آلوده و لکه دار بزرگ می‌شوند، لکه ها به رنگ قهوه‌ای درمی‌آید و بافت میوه در محل لکه ها چوب پنبه‌ای می‌شود. به دلیل از بین رفتن بافت قسمت‌های آلوده و همچنین رشد قسمت‌های سالم، میوه ناهمگن و ترک خورده می‌شود.
در سرشاخه های یکساله ارقام حساس، به هنگام آلوده شدن، جوش‌هایی به قطر 3 تا 4 میلی‌متر ظاهر می‌شود. جوش‌ها به مرور می‌ترکد و به شکل لکه های تیره رنگ درمی‌آیند. این لکه ها روی شاخه‌های دو تا سه ساله به یکدیگر چسبیده و شانکرمانند می‌شوند.
عامل بیماری، نحوه انتشار و چرخه زیستی لکه سیاه سیب و گلابی:
قارچ عامل بیماری گیاهی لکه سیاه سیب قارچ Venturia Inaequalis و عامل بیماری گیاهی لکه سیاه گلابی قارچ Venturia Pirina است.
قارچ عامل بیماری به اشکال مختلف دربرگ‌ها و میوه‌های آلوده افتاده روی زمین باغ و همچنین داخل زخم‌های سرشاخه زمستان‌گذرانی می‌کند. بلوغ و خروج آسکوسپورها (اندام‌های جنسی قارچ) همزمان با بازشدن جوانه ها بوده و تا مرحله گلدهی کامل ادامه دارد. به طور معمول این مدت 5 تا 9 هفته طول می‌کشد. برای شروع رشد عامل بیماری وجود یک لایه آب آزاد ضرورت دارد. زمان لازم برای وقوع آلودگی به میزان رطوبت روی اندام‌های گیاه و دمای محیط بستگی دارد. آلودگی تا زمانی که رطوبت نسبی بیش از 95 درصد باشد ادامه می‌یابد.
چرخه بیماری ممکن است در طول فصل رویش چندین بار تکرار شود. تعداد چرخه های بیماری در باغ‌هایی که در روز آبیاری شده، یا به وسیله آبیاری تحت فشار از بالا آبیاری می‌شود و همچنین به واسطه شبنم های شبانه بیشتر می‌شود.
راه‌های پیشگیری و کنترل بیماری لکه سیاه سیب و گلابی :
- برای احداث باغ‌های جدید، از ارقام مقاوم به بیماری استفاده شود.
- جمع‌آوری و انهدام برگها و میوه‌های آلوده افتاده بر روی زمین.
- سمپاشی‌های دوره‌ای با بردوفیکس باغبان تاک به شرح زیر:
سمپاشی با بردوفیکس 10 در هزار پس از ریزش 70 درصد برگها در پاییز
سمپاشی با بردوفیکس 10 در هزار قبل از تورم جوانه‌ها
درصورت وجود رطوبت:
سمپاشی با بردوفیکس 5 در هزارهنگام بازشدن جوانه‌ها و نمایان شدن نوک برگها
سمپاشی با بردوفیکس 5 در هزار قبل از بازشدن شکوفه ها
سمپاشی با بردوفیکس 5 در هزار بعد از ریزش 70% گلبرگ‌ها
سمپاشی با بردوفیکس 5 در هزار بعد از تشکیل میوه